Właściciel najmniejszych firm mogą rozliczać się w gotówce, także z ZUS i urzędem skarbowym.
Nie ma obowiązku zakładania firmowych kont przez przedsiębiorców. Więcej – przedsiębiorca spełniający określone warunki nie musi obecnie mieć w ogóle konta bankowego. Wynika to m.in. z ordynacji podatkowej (tekst jedn. DzU z 2005r. nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007r. nr 11, poz. 74 ze zm.).
Do 1 stycznia 2009r. przedsiębiorcy prowadzący księgi rachunkowe albo podatkowe księgi przychodów i rozchodów mieli obowiązek rozliczania się za pomocą konta bankowego. Od początku tego roku jest wyjątek dla mikroprzedsiębiorców (w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej) mogą oni płacić podatki również w gotówce, np. w kasie urzędu, czy przekazem pocztowym. Nie muszą więc korzystać z konta. Wynika to z art. 61 ust. 1b ordynacji podatkowej.
Analogiczny przepis znalazł się też w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007r. nr 11, poz. 74 ze Am.), konkretnie w art.. 47 ust. 4d. Mówi on, żepłatnik składek będący mikroprzedsiębiorcą może opłacać składki również przekazem pocztowym.
Także ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2007r. nr 155 poz. 1095 ze zm.) określa jedynie sytuacje, w których przedsiębiorca musi się posługiwać kontem bankowym a nie nakłada na wszystkich przedsiębiorców obowiązku posiadania go.
Podstawowym przepisem jest w tym wypadku art. 22 ustawy. Wynika z niego, że przedsiębiorca musi rozliczać się za pomocą konta bankowego wtedy, gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 tys. euro oraz jest to transakcja między firmami. Ale nawet w tym wypadku nie musito być rachunek firmowy. Nie ma przeszkód, by przedsiębiorca dokonał przelewu ze swojego prywatnego konta – ustawa mówi bowiem o rachunku bankowym przedsiębiorcy (a ten, wpisując się do ewidencji, nadal pozostaje osobą fizyczną i może korzystać z własnego rachunku).
Konto bankowe (niekoniecznie firmowe) jest więc potrzebne części przedsiębiorców do rozliczeń podatkowych i z ZUS oraz niezbędne do większych płatności (powyżej 15 tys. euro) między firmami.
Natomiast niektórym, nawet drobnym, przedsiębiorcom prowadzenie odrębnego firmowego konta może się po prostu opłacać. Nie mylą wtedy własnych płatności z firmowymi. Czasem też banki zachęcają do korzystania z takiego konta promocyjnymi ofertami (np. przyznaniem debetu czy niskimi kosztami prowadzenia konta i dokonywania przelewów).