Ośrodki Wspierania Innowacyjności

Ośrodki, które koncentrują się na wspieraniu rozwoju innowacyjnych firm, pomagają przedsiębiorcom w prowadzeniu biznesu, wdrożeniu technologii, zdobyciu taniego finansowania. Co ważne, taka pomoc z reguły jest oferowana na preferencyjnych warunkach. W Polsce najpopularniejsze sieci wspierające innowacyjność to: IRC, STIM, ośrodki innowacji NOT, KSI działające w ramach Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw.

Ośrodki takie istnieją przy wyższych uczelniach i innych instytucjach naukowo-badawczych. Często na jednej uczelni są dwie czy trzy sieci, których działalność się uzupełnia. Tak jest w przypadku sieci STIM i IRC. Pierwsza z nich zajmuje się rynkiem krajowym, a druga - europejskim. Niektóre ośrodki innowacji NOT działają też w ramach Krajowej Sieci Innowacji.

Eksperci tych sieci doradzają przedsiębiorcom w różnych dziedzinach. Część ich usług czy szkoleń jest dofinansowana z budżetu państwa i funduszy strukturalnych. Dzięki temu przedsiębiorcy płacą niższe stawki albo otrzymują bezpłatną pomoc.

Międzynarodowe kontakty

Sieć IRC została powołana 11 lat temu przez Unię Europejską w ramach programu Innowacje, który jest częścią Europejskiego Programu Badań i Rozwoju Technologicznego. Jej funkcjonowanie nie zależy od pomocy unijnej przewidzianej na lata 2007 - 2013. Sieć IRC skupia 220 organizacji z 33 krajów Europy. Z pomocy ośrodków IRC korzysta około 200 tysięcy firm. W Polsce działają cztery ośrodki IRC (Innovation Relay Centres), do których należy kilkanaście organizacji.

Ośrodki IRC współpracują z instytucjami naukowo-badawczymi. Sieć dysponuje bazą liczącą ponad 3,5 tys. wpisów od firm i instytucji z całej Europy, które chcą nawiązać współpracę z przedsiębiorstwami z innych krajów. Firmy rejestrowane są w bazie na podstawie ankiet. Mogą tam zamieścić swoją ofertę lub ogłoszenie o tym, że poszukują dostawców danej technologii. Konsultanci IRC służą bezpłatną pomocą przy transferze technologii. Mogą także przeprowadzić audyt technologiczny. Polega on na tym, że eksperci określają potrzeby technologiczne przedsiębiorstwa i wybierają najlepsze rozwiązania, biorąc pod uwagę możliwości finansowe firmy.

Ośrodki organizują też wyjazdy na misje gospodarcze do innych krajów. Współpracują z ekspertami z zakresu prawa, finansów czy wdrożenia innowacyjnych technologii. Jeśli firmy potrzebują specjalistycznej pomocy, mogą na nią liczyć. Jednak taka pomoc prawdopodobnie będzie odpłatna, choć często udaje się ją dofinansować z puli środków IRC lub innych projektów pomocowych.

Pomoc na terenie kraju

Sieć STIM uzupełnia działalność europejskiej sieci ośrodków przekazu innowacji - Innovation Relay Centre (IRC).

- Ośrodki STIM zajmują się transferem technologii na terenie kraju, natomiast sieć IRC w całej Europie - mówi Tomasz Cichocki, koordynator IRC Północ.

Warszawski STIM jeszcze do końca lutego będzie prowadził działalność na starych zasadach.

- Złożyliśmy wniosek o dofinansowanie do Urzędu Marszałkowskiego i niebawem powinniśmy mieć odpowiedź, czy dostaniemy środki na kontynuowanie naszej działalności. Jeśli decyzja urzędu będzie pozytywna, to środki, o które się ubiegamy, wystarczą na ponad rok funkcjonowania - mówi Dominik Jankowski, pracownik STIM i Uniwersyteckiego Ośrodka Transferu Technologii.

W Polsce jest dziewięć ośrodków tworzących sieć: dwa w Warszawie i po jednym w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Katowicach, Białymstoku, Rzeszowie i Olsztynie. Każdy z nich we własnym zakresie stara się o dofinansowanie. Ośrodki te dotychczas bezpłatnie organizowały konferencje, spotkania i doradzały w zakresie transferu nowoczesnych technologii na terenie kraju. Pomagały też znaleźć partnera biznesowego. W bazie danych ośrodków STIM jest około 250 ofert i zapytań związanych z transferem technologii.

Z kolei ośrodki innowacji NOT były dofinansowywane z programów unijnych na lata 2004 - 2006 i przedsiębiorcy do końca czerwca 2006 roku nie płacili za doradztwo. A korzystali głównie z konsultacji dotyczących pozyskiwania funduszy unijnych na rozwój nowych technologii. Takich ośrodków jest na terenie kraju 39. Jednak od drugiej połowy ubiegłego roku działają one na zasadach komercyjnych, bo skończyły się pieniądze z pomocy publicznej.

- Będziemy chcieli pozyskać środki na kontynuację działań sieci OI NOT i jej wzmocnienie, ale nie wiadomo, czy nasze wnioski zostaną rozpatrzone pozytywnie - mówi Grzegorz Stawicki, koordynator projektu sieć ośrodków innowacji NOT. Możliwe jest, że ośrodki nadal będą funkcjonowały, ale zmieni się zakres i rodzaj ich działalności.

Bezpłatne informacje

Z inicjatywy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości powstał Krajowy System Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw, a w jego ramach działa Krajowa Sieć Innowacji. Jest to system stworzony przez PARP, zakładający dobrowolne uczestnictwo różnych organizacji z otoczenia biznesu.

- Jednak nie każda instytucja okołobiznesowa może być członkiem KSU lub KSI - podkreśla Monika Karwat-Bury, rzeczniczka prasowa PARP.

Wyjaśnia, że organizacja chcąca należeć do sieci musi spełnić pewne warunki. Między innymi musi prowadzić działalność doradczą dla lokalnych przedsiębiorców oraz zapewnić im dostęp do konsultantów. PARP nie finansuje działalności poszczególnych instytucji, ale dba o poziom oferowanych przez nie usług, przeprowadzając regularne audyty. Zajmuje się również promocją całej sieci.

Z budżetu państwa i środków unijnych (SPO WKP) są finansowane punkty konsultacyjne działające przy KSU i KSI. Przedsiębiorca może tam się dowiedzieć, jak prowadzić i finansować działalność firmy. Uzyska również informacje o zasadach rozliczania wniosków. Sieć KSU do końca 2007 roku będzie oferowała usługi bezpłatnie.

- Na kolejny okres programowania 2007 - 2013 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości chce przygotować projekt przewidujący dalsze rozwijanie sieci punktów konsultacyjnych i finansowanie ich działalności. Jednak ze względu na wstępną fazę planowania tego projektu trudno powiedzieć, w jakiej formie i kiedy zaczną działać nowe punkty - wyjaśnia Monika Karwat-Bury.

Oprócz bezpłatnych usług informacyjnych KSU i KSI mogą też oferować szkolenia i konferencje; za udział w nich przedsiębiorcy płacą tylko częściowo, bo są one dofinansowane z unijnych projektów objętych pomocą publiczną. Jednak każdy z ośrodków musi starać się o wsparcie we własnym zakresie.