Projekt 'Paszport do eksportu' otwiera rynki zagraniczne przed polskimi firmami

Polski rynek z 38 milionami konsumentów może wydawać się atrakcyjny. Czy gwarantuje on jednak trwały sukces? Czy małe i średnie przedsiębiorstwa mogą czuć się bezpiecznie, mając na nim ugruntowaną pozycję? Zdaniem większości ekspertów nie. Jeżeli firma chce się rozwijać, zwiększać produkcję, to musi myśleć o rynkach zagranicznych. Unia Europejska to już niemal 500 milionów potencjalnych odbiorców i konsumentów. Czy można pozostać obojętnym wobec takiego potencjału? Odpowiedź wydaje się oczywista.

Wejście na rynek zagraniczny to poważne wyzwanie ze względu na obowiązujące tam inne regulacje prawne, inne normy, certyfikaty, zwyczaje oraz sposoby prowadzenia negocjacji i zawierania transakcji. Duże przedsiębiorstwa mają w tym zakresie większe możliwości. Łatwiej jest im angażować się w handel zagraniczny. Dysponują zazwyczaj środkami na tworzenie odrębnych działów handlowych i zatrudnianie ludzi specjalizujących się tylko w kontaktach z zagranicą.

Małe i średnie przedsiębiorstwa najczęściej muszą liczyć na pracowników wykonujących na co dzień wiele innych zadań. Z dnia na dzień muszą oni stać się ekspertami od rynku niemieckiego lub brazylijskiego. Bez doradztwa i wsparcia z zewnątrz jest to bardzo trudne do zrealizowania. Jednak nie powinno to zniechęcać do podjęcia prób wejścia na obce rynki, szczególnie że takie wsparcie można będzie wkrótce otrzymać.

Można uzyskać pomoc

Zachęta finansowa ze strony Unii Europejskiej w ramach funduszy strukturalnych może pomóc przełamać strach związany z ryzykiem wejścia na nowe rynki. Jednym z działań przewidzianych w krajowym programie „Innowacyjna gospodarka” jest działanie 6.1, czyli „Paszport do eksportu”. Jego celem jest zarówno zwiększenie wielkości polskiego eksportu, jak i liczby firm prowadzących działalność eksportową, w tym związaną ze sprzedażą na jednolitym rynku europejskim.

Kto może się ubiegać o wsparcie

Pomoc w ramach wspomnianego działania została ograniczona do przedsiębiorstw z sektora MSP, ale pod warunkiem spełnienia przez nie kilku dodatkowych kryteriów. Przede wszystkim ich dotychczasowy udział w eksporcie w odniesieniu do całości sprzedaży nie może przekraczać:

- 30 proc. w wypadku mikroprzedsiębiorcy,-- 25 proc. w wypadku małego przedsiębiorcy,- 20 proc. w wypadku średniego przedsiębiorcy.

Warunek ten podyktowany jest skierowaniem działania do tych podmiotów, które dopiero chcą rozwijać działalność eksportową. Drugim istotnym warunkiem jest przeprowadzenie analizy przedsiębiorstwa, która powinna wskazywać na istnienie potencjału dla rozwijania i prowadzenia transakcji eksportowych.

Na co można liczyć

Przedsiębiorca, który zdecyduje się na udział w programie, może uzyskać wsparcie dwojakiego rodzaju: miękkie i twarde. To pierwsze obejmuje doradztwo w zakresie wyboru i wskazania rynku docelowego, jak również uzyskanie informacji o przepisach, procedurach, ustalonych zwyczajach i zasadach warunkujących dostęp towaru do wybranego rynku.

Ponadto przyszły eksporter może uzyskać informacje o dostępnych w Polsce instrumentach finansowych wspierających eksport, w tym w kwestiach ubezpieczeniowych związanych z transportem towaru. Do wsparcia twardego można z kolei zaliczyć udział w imprezach targowo-wystawienniczych w charakterze wystawcy. Współfinansowany może być także udział w branżowych misjach gospodarczych za granicą, których celem jest wyszukiwanie i dobór partnerów na rynkach docelowych oraz uzyskanie niezbędnych dokumentów uprawniających do wprowadzenia towarów na wybrany rynek zagraniczny.

Wysokość wsparcia dla jednego przedsiębiorcy nie może przekroczyć 50 proc. kosztów kwalifikowanych, przy czym maksymalna wartość wsparcia nie może być wyższa niż 100 tys. zł. Całkowity budżet działania 6.1 został ustalony na poziomie niemal 92 mln euro. Uwzględniając maksymalną wartość wsparcia, na skorzystanie z działania w całym okresie 2007 – 2013 ma szansę ok. 3,5 tys. polskich przedsiębiorstw. Konkurencja może być zatem duża.

Składanie wniosków

Instytucją odpowiedzialną za wdrażanie działania jest Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Do jej zadań należy między innymi wybór regionalnych instytucji doradczych, które będą przyjmować wnioski oraz przeprowadzać badanie potencjału eksportowego firmy.

Do zadań przedsiębiorcy należy przygotowanie wniosku oraz formularza kwalifikacji wstępnej, w tym kwestionariusza oceny potencjału eksportowego. Po akceptacji wniosku i przy wsparciu doradcy wskazanego przez regionalną instytucję doradczą tworzona jest strategia rozwoju eksportu. Jest to dokument przedstawiający opis bieżącej sytuacji marketingowej firmy, zawierający analizę możliwości eksportu wybranego produktu na rynek docelowy, opisujący strategię eksportową oraz wyznaczający budżet. Uruchomienie działania przewidziane jest na koniec 2007 roku. Jednak należy liczyć się z opóźnieniami we wdrażaniu programu. Pierwszy nabór wniosków może więc ruszyć na początku przyszłego roku.

Niezbędne informacje na temat działania można znaleźć na stronach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (www.mrr.gov.pl). W pierwszej kolejności należy zapoznać się z programem operacyjnym „Innowacyjna gospodarka” (wraz z tzw. uszczegółowieniem), następnie z projektem wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków oraz z projektem rozporządzenia ministra gospodarki w sprawie udzielania pomocy de minimis przedsiębiorcom uczestniczącym w programie „Paszport do eksportu” w ramach działania 6.1 PO IG. Po oficjalnym uruchomieniu działania, informacje wraz ze wzorami dokumentów i formularzy dostępne będą na stronie internetowej Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych (www.paiiz.gov.pl).

Grzegorz Tchorek,adiunkt na Wydziale Zarządzania UW

Praktyka wielu firm pokazuje,że bardzo często proces umiędzynarodowienia ich produktów jest działaniem przypadkowym, kiedy niespodziewanie otrzymują zamówienie od nabywcy zagranicznego. Bez wątpienia szansę na bardziej świadome rozpoznanie własnych szans i słabości w drodze na rynki zagraniczne daje „Paszport do eksportu” skierowany do małych i średnich przedsiębiorstw. Udział w programie pozwoli na zdobycie umiejętności w obszarze oceny zdolności przedsiębiorstwa w ekspansji poza rynki lokalne oraz diagnozy rynku zagranicznego i planowania działań eksportowych. Eksport pozwala na poszerzenie rynku zbytu poprzez zwiększenie korzyści skali i obniżkę kosztów jednostkowych. Obecność na rynkach zagranicznych ułatwia również obserwowanie działań konkurencji, poznanie najnowszej oferty i podpatrywanie tzw. najlepszych praktyk stosowanych w obszarze marketingu, technologii oraz obsługi klienta.

Co jest kosztem kwalifikowanym

Do kosztów kwalifikowanych zalicza się:- koszty doradztwa; - koszty zlecenia przeprowadzenia lub zakupu wyników badań marketingowych dla rynku docelowego, wybranego w ramach projektu;- koszty wyszukiwania i doboru partnerów na rynku docelowym;- koszty uczestnictwa w imprezach targowo-wystawienniczych na rynku docelowym;- koszty związane z uczestnictwem w misji gospodarczej na rynek docelowy (w tym koszty przygotowania, produkcji i emisji materiałów promocyjnych w związku z udziałem w imprezie targowo-wystawienniczej lub misji gospodarczej oraz koszty uzyskania niezbędnych dokumentów, uprawniających do wprowadzenia towarów lub usług na wybrany rynek zagraniczny).

Michał Kołtuniak

źródło: www.rzeczpospolita.pl